İstanbul’da ulaşıma zam yapmayı engelleyecek öneriler
İstanbul’da ulaşıma zam yapmayı engelleyecek öneriler
Çok konuşuldu, çok yazıldı. Sosyal medya hesaplarında günlerce #Hashtag adı altında konuşuldu paylaşıldı. beyazmasa@ibb.gov.tr‘ye defalarca yazıldı. Peki neyden bahsediyoruz?
Tabi ki istanbul’da ulaşım ücretlerine yapılan 35/100 zamlardan bahsediyoruz.
*Bununla birlikte aktarma ücretlerinin yükselmesiyle birlikte (Metrobüs vb ulaşım araçlarının kapsadığı) şeyleri baz alarak bir blog yazısı yazmak istedik. Bu blog yazısı yapılan ulaşım zamlarını aza indirgeyecek şekilde yayınlanacaktır.
*Değerli okuyucular bu yazıda tarafsızlığımızı ön planda tutarak aynı çizgide olduğumuzu belirtmek isteriz. Bu zamlarla birlikte yapılan diğer zamları da eleştirdik, sosyal medyada kişisel hesaplarımızda paylaştık. Gerek cimer, gerek diğer iletişim unsurları olarak gönderilerimizi yetkilelere ilettik.
Bu taraftan cevap alamadığımız ve sonuç bulamadığımız her şey için (zam, ulaşım,pahalılık) olarak tercihlerimizi başka panellere çevirdik.
*Tabi ki sizinde tepki gösterdiğiniz gibi doğalgaz ve elektrik zamlarından bahsediyoruz. Cep telefonlarından alınan fazla vergilerden bahsediyoruz. Gereksiz yapılan zamlarla ilgili her şeye karşıyız.
*Tekrarlıyorum burada yapılan tüm zamlara karşı tek çizgide olmalıyız. Bunun siyahı ve beyazı olmamalı… Birinin yaptığı hatayı bir diğeri ile meşru kılmamalı. kılınmamalı, kıyas yapmamalı.
*Kim kötüyse veya kötü yönetiyorsa onu tarafsızca eleştirilmeli. Zira belediye başkalarının da buna açık olması, taraf ve tutumumuzun içerisinde yer almalıdır.
*Lütfen burada tek bir çizgide tutum ve uyum içerisinde olduğumuzu unutmayalım. Aynı çizgide olduğumuzu varsayarak istanbul’da ulaşıma yapılan zamlarla ilgili de bazı söylemlerimizi dile getireceğiz.
İstanbul’da ulaşıma zam yapmayı engelleyecek öneriler
Her kesimin kullandığı, İstanbul’un metropol bir şehir olmasıyla birlikte günlük olarak milyonlarca kişinin yolcu taşıdığı ulaşım araçlarına yapılan zamlar, doğalgaz ve elektriğe yapılan zamlarda da olduğu gibi insanların özellikle düşük gelirli geçim sağlayan kişilerin yaşam şartlarını zorlaştırmaktadır.
Sayın başkan (istanbul belediye başkanının) yönetime geçmesiyle birlikte yapılan zamlarla ilgili bir çok açıklamalarda bulunmuş, artan yakıt ve parça maliyetlerinden dolayı bu zammı yapma zorluluğunu öne çıkarmıştı.
Sevgili başkan sayın ekrem imamoğlunun en önemli seçim vaadlerinden birinin de ulaşımın ”ucuzlayacak” söylemini unutmayalım. ilgili maddeye https://twitter.com/ekrem_imamoglu/status/1098182326893330438 adresinden ulaşabilirsiniz.
Peki zam yapmadan önce bir çalıştay yapılamaz mıydı?
Gelin hep birlikte İstanbul’da ulaşıma zam yapmak yerine neler yapılabileceğini ön görelim. Bu ön görüler aynı zamanda gereksiz yere ulaşım araçlarının kullanımın önüne geçebilir, düzenli ve bilinçli bir şekilde ulaşım araçlarını kullanacak fikirler ürettirebilir.
İstanbul’da ulaşıma zam yapmak yerine nasıl bir çalıştay yapılabilirdi?
1- Ücretsiz kullanım hakları kısıtlamalı
Sözcü’de yer olan kaynağa göre; istanbul’da ücretsiz ulaşım kartına sahip olan grupları paylaştık.
Kimler ücretsiz ulaşımı kullanma hakkına sahip?
65 Yaş Kartı
–Belediye Zabıta Kartı
– Engelli Kartı
– Gazi Kartı
– Gazi Ailesi Kartı
– Emniyet Hizmetleri Sınıfı (EHS) Kartı
– Sarı Basın Kartı
– Şehit Eşleri ve Ailesi Kartı
– TÜİK Kartı
– Milli Sporcu Kartı
– PTT Kartı
Mavi Kart 275 TL 180 geçiş hakkı olmamalı
İstanbul’da ulaşıma zam yapmayı engelleyecek öneriler
İstanbul metropol bir kent. Ve çok fazla asgari ücretle çalışan sayısına sahip bir şehir. Bu şekilde düşünürsek ortalama 4,500- 6000 maaş alan memurların, 2.324 TL asgari ücret alan kişiye nazaran ulaşım araçlarını ücretsiz kullanması, ulaşım giderlerini arttırmaktadır.
Bugün asgari ücretle çalışan birisinin ulaşıma 275 TL vererek 180 geçiş sağlaması, diğer kesimin aldığı maaş oranına kıyasen çok düşük geçiş, çok fazla ücret demektir. Yani maaşının çoğu ulaşıma gidecektir.
Bu sebepte ulaşımın çoğunluğunun asgari ücretliye hitap etmesi, yine en çok asgari ücretliyi ilgilendirecektir. Şöyle bir skala çalışması yaparsak işin gerçek ve adil detayını daha iyi ortaya koymuş oluruz.
Bugün; 6000 TL maaş polis memurundan 275 TL almak ile,
Bugün; 2.324 TL maaş alan asgari ücretliden 120 TL alınmasını ön görelim.
Sizce ilk bakışta hangisi adil bir rakam olur?
Bunu kullanım oranlarını da hesaba katarsak, daha iyi sonuçlar elde edebiliriz. İşte aradaki bu ücret skalası birisinde devede pireyken diğeri çok fazla önem arz ediyor.
Çözüm ne olur: Bu durumda ulaşım bakımından gelir adaletinin sağlanması gerekir. Örneğin; Asgari ücretle çalıştığını ibraz eden kişilere daha uygun ulaşım tarifesi sunulabilir. Bununla birlikte iş güzergahına göre limit belirleme hakkına sahip olabilir. Bu sebeple belli saatler içerisinde ücretsiz aktarmalar eklenebilir. Gerekli duyması halinde kendisine tarife eklettirme, limit arttırma, aktarma satın alma gibi seçeneklerde eklettirebilir.
Kısacası ulaşımı amacına göre kullanması (iş vb) şeyler için kendisine artı sağlayacaktır. İbb ulaşım merkezi kordinasyonu kişilerin iş lokasyonu ile ilgili kişiye göre çalışmalar yapabilir.
İstanbul’da ulaşıma zam yapmayı engelleyecek öneriler
Diyelim asgari ücretli bir kişi işinden kalan zamandan dolayı gezmek isteyecek, hafta sonu ailesine vakit ayırabilecek. Şu zaman zarfında kendisine verilen 180 geçiş hakkından dolayı (yapmış olduğu aktarmalar) sebebiyle gezmek için limit kalmayabiliyor
Bu gibi durumlarda ulaşım kartına sahip olan kişiler hafta sonu gezmek için ayrı limitli kullanım hakkına sahip olan kartları ihtiyacına yönelik satın alabilecek. Yani kişiye özel iş, gezinti, aktarma vs gibi seyahat kartları hazırlanmalı. Ve bu kartlara kişinin gelirine göre ücret tarifesi belirlemeli. Bu sebeple kim ulaşımı ne için kullanacak, hem kendisine tercih etme hakkı sunulmuş olacak, hem de bu istatistik verilerini kullanıcı deneyime sokarak ”İstanbul halkına” ulaşım konusunda daha fazla hizmet etme anlayışı sağlanacak.
Yani İstanbul halkı İstanbul kartını ne için kullanıyor? sorusunun cevabını yine İstanbul halkı verecektir. Bunu da istatistik ve tarifeler belirleyecektir. Bu sebeple İstanbul’un ulaşım kullanım istatistikleri zaman içerisinde tarifelere ek kişiye özel ulaşım seçme ve kullanma hakkını genişletmiş olacaktır.
Kısaca bir örnek vermek gerekirse;
Bugün yanlış yapılan yol güzergahlarından dolayı Ankara’ya giden kişi ile şişliye giden kişi aynı yolu kullanıyor. Biri zaman kaybederken, diğeri de zaman, para yakıt kaybediyor. Çevreyi kirletiyor…
Şu durumda İstanbul kartının ve İstanbul ulaşımının kullanılması (iş ve bazı güzergahlar) dışında bilinçsizdir.
Kısa Mesafe !
İstanbul’da ulaşıma zam yapmayı engelleyecek öneriler
2- Kısa mesafeli aktarma yapacak olanlardan iki kat daha fazla ücret alınmalı
Evet, genişletilebilir bir sistem fakat zor değil. İstanbul’da toplu taşıma araçları gereksiz kullanan bir çok kesim var. Sırf kendilerine tanımlanan ”Kalan” kart limitlerinden dolayı, ”Madem para veriyoruz” bir durak dahi olsa kullanalım mantığı işliyor.
Maalesef bu böyle. Bu da yukarıda belirttiğimiz gibi ”İstanbul kartını” bilinçsizce kullanımın önünü açıyor. İstanbul’da ulaşım araçlarını bilinçsizce kullanmak hem çevreye zarar verir hem de yakıt ve parça maliyetlerini arttırır.
Peki İstanbul ulaşım konusunda burada neyi hedeflemeli?
Bunu şöyle bağlayacak olursak; İstanbul’da hatların gerekliliğini her şeyde olduğu gibi arz talep dengesi belirler. Yani bugün herhangi bir hatta ihtiyaç duyulması, sizin istekleriniz ve talepleriniz dengeler. Sistem bunun mantıklı olup olmamasını sorgulamaz. Sistem kişilerin kısa mesafe ölçümlerine de bakmaz. Buradan şu kadar talep geldi, şu kadar istek var bu hattı buraya koymalıyız. Aslında burada sistemin şunu irdelemesi ve dengelemesi gerekir. Bir sonraki başlıkta bundan bahsedeceğiz fakat buradan şöyle örnek vermek gerekirse; çok fazla yolcusu olmayan bir otobüs hattının çalışması zarardan başka bir şey değildir. Keza bununla aynı etkiyi oluşturan bir diğer unsur ise; sadece bir durak için İstanbul’da ulaşım araçlarını kullanmakta aynı şeyi dengeler. Yani sadece bir durak için ulaşımı kullanmanın, ulaşımın araçlarının boş olmasından veya boş gitmesinden bir farkı yoktur.
Tabi bu söylemler bazı kişileri (engelli vb) kapsam dışı bırakır. Bu tür şeylerin aza indirgemesi ve bu kişilerin mağdur edilmemesi adına, taksilerle entregre edilebilecek bir sistem geliştirilebilir. Bu kişilerin diğer ulaşım araçları ile taşınması sağlanır. Bu kişilerin bu araçları doğru ve dürüst bir şekilde kullanması için de dijital bir kimlik kartı geliştirebilir. Bu parametrelerle ilgili geniş kapsamlı çalışmalar yapılabilir. Fakat çok fazla uzatmadan İstanbul’da ulaşım imkanlarını kısa mesafelerde gereksiz kullanmak, hem çevreye hemde tüketim oranını artırır.
Belli saatlerde ulaşım seferleri düşürülmeli
İstanbul’da ulaşıma zam yapmayı engelleyecek öneriler
Belli saatler aralığında (insanların ulaşım araçlarını çok sık kullanmadığı zamanlarda) ulaşım seferleri düşürülmeli. İnsanları daha çok metro, marmaray, metrobüs, vapur gibi ulaşım araçlarına yönlendirmeli. Tabi tüm bunları yaparken, buradaki ulaşım seferlerini de arttırmalı. Çok yoğun kullanılan hatlar hariç, yapılacak çalışmalarda az yolcuya sahip olan hatların seferleri kısıtlanarak tasarruf sağlanabilir. Bir sonraki satırda da ekleyeceğimiz metro marmaray, metrobüs, tranway gibi ulaşım araçlarına kadar ulaşım sağlanmalı.
Bisiklet kullanımını teşvik etmeli
Hepimizin bildiği üzere istanbul’un bazı noktalarında ibb’ye ait kiralanabilir bisikletler kullanılmaktadır. İnsanların bisikletleri hem ulaşım için, hem spor için, hemde eğlence için kullanabilir. Böylelikle hem toplu taşıma araçlarının kullanımı azalır hem de insanların hedeflerine bisikletlerle birlikte kolaylıkla ulaşabilir. Bunun en iyi örneğini beşiktaş – ortaköy arasında görebiliyoruz. Bu bisikletlerin kullanım alanları yaygınlaştırılmalı ve pratikliği arttırılmalı.
Annelerin çocuklarıyla birlikte ücretsiz kullanım hakkı
Sayın ibb başkanın bu vaadini yerine getirmesi taktire şayan fakat şöyle bir durum söz konusu. İstanbul gibi metropol bir şehirde ulaşım ağının yanlış kullanılması ve yetersiz olması kapasite bakımından güçlük ve zorluluk çıkartacaktır. Çünkü bu ebeveyn ulaşım araçlarını kullanırken mutlaka çocuk arabasını da aracın içine koyacaktır. Haliyle yoğun ve iş saatlerinde kalabalık içerisinde böyle bir durumun yaşanması, diğer yolcuların da yolculuk yapma hakkı kısıtlanabilir. Söz konusu kapasite yetersizliği olduğu için böyle bir durumun ulaşımı kaldırması pekte kolay değil. Fakat detaylı bir şekilde alt yapı çalışması yapılsaydı daha genişletilebilir bir sunum ortaya koyulurdu.
Örneğin iş saatinin yoğun olmadığı saatlerce veya cumartesi pazar belli zaman diliminde kullanım hakkı sağlanabilirdi. Acil, hastane vb gibi durumlarda da bu haktan yararlanılabilirdi.
İstanbul’da ulaşıma zam yapmayı engelleyecek öneriler
Peki kişinin kısa mesafelerde inip inmeyeceği nasıl anlaşılabilir?
Kişi nasıl ki ulaşım aracına binerken İstanbul kartını okutuyorsa, inerken de okutarak bunun önüne geçilebilir. Hatta telefon ile ödemeli sistemler geliştirildiğinde, GPS takibi ile bile bu sistem kolayca çözümlenebilir.
Kişi otobüsten indim dediği an, telefondan uygulamaya GPS bildirimi yaparak indiği noktayı belirterek bu durumu bildirebilir. Bu veriler aynı zamanda kullanıcı deneyimi olarak yine İbb kordinasyon merkezlerine bilgi ileterek, kimler hangi yollarda ne kadar sürede ne kadar yolculuk mesafesi yaparak iniyor? kısmını kapsamlı bir şekilde genişletebilir. Böylelikle insanların kullandığı güzergahlara göre ulaşım hatlaru belirlenebilir, tercih etme hakları da genişletilebilir.
İBB veri aldığı her insan için geri bildirim olarak o insanlara daha iyi hizmet ve şartlar sunabilir. Böylelikle kimse kısa mesafeleri kullanmayacağı gibi ibb ulaşım merkezlerine de katkı sağlayacağının da bilincinde olacaktır.
Bu gün bu geri bildirimler sayesinde bir çok sosyal medya unsurları ve uygulamalar kullanıcı bilgilerini işleyerek kendilerine en uygun kampanyaları sergileyebiliyorlar. Kısacası bu bilgiler doğrultusunda kullanıcılara reklam gösterebiliyor.
Neden İBB uygulamaları, halk için böyle bir şey geliştirmesin ki?
Metro, Metrobüs, Marmaray, Tramvay.
Ulaşım ağlarının çoğunluğu bu 4’lü ulaşım aracına entegre edilecek şekilde tekrar düzenlenirse, aynı güzergahı kullanan otobüslerin çoğu da boşa çıkacaktır demektir. Bu hem trafiksiz bir yol, temiz bir çevre, yedek parça, yakıt gibi sarfiyat giderlerini aza indirgeyecek çözüm önerisi ortaya koyacaktır. İstanbul’da metronun gittiği yere otobüste gidiyor. Metrobüs güzergahından otobüsler de geçiyor, Marmarayın gittiği bazı yerlere de otobüs gidiyor. Yani kullanıcılar veya insanlar metroyla gideceği yerleri otobüs bağlamında seçenek olarak görmemeliler.
Örneğin: Fatih sultan mahallesi 58N hattını baz alalım. Bu otobüsün kullandığı güzergahı metro ve tramway ile kısa bir şekilde çözebilirsiniz. Fakat bu hat akşam saatlerinde trafiğe takılarak sürekli dur kalk yapıyor. Gideceğe yere çok geç gidiyor vesaire…
Gözlemlerime göre bu hattı kullanan kişilerin çoğunluğu ise bu hattı metrobüs hattına ulaşmak için kullanıyor. Fakat zincirlikuyu, levent trafiğini bu hat ile çekmek yerine; basit bir M6 ve M2 aktarmasıyla metrobüs hattına geçiş sağlayabilirsiniz. Üstelik daha kısa bir sürede.
Keza; 59N hatlı otobüs içinde aynı şey için geçerli. Başta da söylediğim gibi bir otobüsün çok kullanması çok para kazanıyor anlamına gelmez.Veya o hatların tutulmasından dolayı da seferlerin arttırılacağı gerekliliği anlamını da taşımaz. Burada planı, sistemi ve bilinci ulaşım hatlarını ne kadar iyi işlersek, o kadar çok entegreli bir iş çıkarmış oluruz. İstanbul’da bir çok ulaşım hattı plansız çalışıyor. Plansız derken başarısızlık değil, entregrasyon eksikliğidir.
Burada eğitim ve bilinç her şeyi sıralı bir şekilde kapsıyor fakat tüm bunları içine alan bir oluşumun en büyük parçası, teknolojiyi iyi ve olumlu bir şekilde kullanmaktır. Tüm bunların bir de yazılım ve çözülüm süreci var. Ar-ge kısmı var. İşte burada İstanbul büyük şehir çalışanlarına büyük bir görev sorumluluk düşüyor. Burada ulaşım araçlarına zam yapmak yerine entegrasyonel çözüm arayışlarına girmek en doğru tercih olurdu.
Turistlere farklı ulaşım tarifeleri sunulmalı
İstanbul her sene milyonlarca turist ağırlamakta. Beraberinde ise daha fazla yolcu ve daha fazla taşıma kapasitesi getirmektedir. Burada hemen şu ayrımı yapmak gerekir. Gezmek için kullanılan ulaşım araçları ile işe gitmek için kullanılan ulaşım araçlar bir mi tutulmalı?
Tabi iki arasında amaç ve araç farkı var. Biri amaç için kullanırken diğeri ise araç için kullanıyor. Öyleyse bu ikisini birbirinden ayıran şeyin amacı zevktir. Bir taraf zevk için kullanıyor diğer taraf iş ve katma değer sağlamak için.
Öyleyse turistler için farklı ücret tarifeleri getirmek gerekir. Tabi bunu rakam bazında değerlendirmek yerine limitli geçiş bağlamında değerlendirmek daha uygun olur.
Peki ne yapılabilir?
Burada yapılması gerekilen en basit şey; Turistlere limitli ”İstanbul Kart” satışı yapmaktır. Bu limitler belediyenin uygulayacağı tarifeye göre değişir. Fakat; örnek vermek gerekirse, bir turist İstanbul’da otobüse binmek istiyorsa en düşük 20 Limitli geçiş kartı alması gerekir.
Böylelikle İBB bütçesine peşin olarak para sağlanmış olur.
Kullanılmayan veya es geçilen her limit ibb’nin artısı olacaktır.
İBB Asansör bakım maliyetleri
Malumunuz İstanbul’da genci, öğrencisi, orta yaşlısı, eli ayağı düzgün tutan herkes ibb asansörlerini kullanmaktadır. Hatta engelli insanların hakları da bu bilinçsiz ve bilgisiz davranışlardan dolayı da çiğnenmektedir.
Metro, metrobüs kısacası ulaşım ağında olan çoğu yerde asansörler vardır.
Keza aynı şey yürüyen merdivenler içinde geçerlidir.
Ne yapılabilir?
Engelli, maruzatı olan kişilere istanbul kart ile entegrasyon sağlanarak sadece bu kişilere asansör kullanım ayrıcalığı verir. Böylelikle asansörü kimse kullanamaz. Olası durumlar dışında metrolardaki güvenlik görevlilerine haber verilir, onun nezdinde de kullanılabilir. Böylelikle asansör bakım giderleri aza indirgenmiş olur.
Öğrenci kartlarına sağlanan 200 limitlik geçiş
Öncelikle şunu sorgulamak gerekir. Bu limit kimlere göre çok, kimlere göre az. Hemen şöyle bir karşılaştırma yapalım. Bugün 275 TL mavi karta 180 TL geçiş hakkı limiti tanınıyor.
Keza; bugün 50 TL’ye öğrenci olanlar için 200 limitlik geçiş hakkı sağlanıyor.
Kabaca bir olasılık hesabı yapalım.
Sizce bir öğrencinin, bir işçiye göre 200 limiti 180 geçiş hakkına göre kullanması ne oranda olur?
Sizce bir işçinin 180 geçiş hakkıyla birlikte iş sebebi ile ne kadar aktarma geçişi yapma olasılığı var?
Sizce bir işçinin istanbul kartını bir öğrencinin istanbul kartına göre kullanım sıklığı nedir?
Sizce bir işçiye 275 TL’ye doldurduğu istanbul kartından 180 geçiş aldığı limitten 1 ay sonra ne kadar kalıyor.
Sizce aynı şekilde öğrenciye ne kadar kalıyor?
Genel anlamda öğrencilerin de okul saatlerinden dolayı ulaşım araçlarını sadece okul ve ev için kullandığını var sayarsak, çoğunlukla öğrenci limitlerinden çokça geçiş hakkı kalıyordur, çöpe gidiyordur.
Yani bir işçiye verilen 180 haktan daha fazla bir ihtimal.
Bu sorular aslında ”İstanbul kartının” doğru veya yanlış kullanımı ile birlikte bilgi vermekle kalmayıp, kişilerin fazla kalan limitlerden dolayı ise İstanbul ulaşım araçlarını da gereksiz kullanabiliyorlar.
Ne yapılabilinir?
Özellikle öğrencilerin okul ile ev arasında kalan mesafenin kaç aktarma yaptığına veya hiç aktarma yapmadan okula gidildiğine bakılır. Bu denli veli bunu ibb sistemlerine online olarak bildirerek ona göre ulaşım hakkı elde edebilir.
Hatta ek olarak fazladan (bonus anlamında) ulaşım limiti eklenebilir. 50 TL olan öğrenci ulaşımı sadece öğrencinin eve ve okula gitmesiyle sonuçlanmalıdır. Bu sebeple öğrencilerin ulaşıma bindirdiği yük aza indirgenmiş olur.
Asgari ücretli asgari ücretli olduğunu ibraz etsin, ulaşım önceliği olsun
Ulaşımda gelir adaletinin olması çok önemli bir detay. Asgari ücret ile çalışan bir bireyden aylık mavi kart olarak 275 TL almak gerçekten çok fazla bir yük. Ulaşım gıda gibi temel bir ihtiyaçtır. Ulaşımın bir diğer farkı kişinin kullandığı A noktası B noktası mantığıdır. Kişi bunu sadece işine gidebilmek için kullanıyor. Bu sebeple ulaşım araçları düşük gelirli olan kişiler için amaç taşır. ibb yetkileri bu bağlamda amaç ve araç ayrımını çok iyi yapmalıdır. Ulaşımı amaç için kullanan kişilere farklı tarife, araç için kullanandan farklı tarife almalıdır. Bu tarife en çok asgari ücretliyi ilgilendirir. İşte burada kişilerin kullanım amaçlarına göre, gelir dağılımına göre, maaş skalasına göre ulaşım hakları tanınmalıdır. Yani tavan ve taban sistemi…
Ne yapılabilir?
Tavan ve taban sisteminde asgari ücret aldığını ibraz eden, belgeleyen kişilere en düşük tarifeli kullanım hakkı verilir. Bu kullanım 180 geçiş hakkı ile sınırlı kalmamakla birlikte ailesiyle birlikte vakit geçirebilmesi adına cumartesi ve pazarda ek geçiş hakları sağlanmalıdır. Yani ulaşım sistemi tamamen asgari ücretliye hizmet edecek şekilde tasarlanmalıdır.
Tabanda ise;
Gelirleri belli bir skala aralığında olan kişiler, asgari ücretle çalışmadığını ibraz etmediği sürece kendi maaşları üzerinden kullanım seçenekleri belirlenir. Bu kişiler İstanbul ulaşım kartı başvurusunu yapmadan önce, maaş bordrosunu yetkililere gösterir. Yetkililer bu bordroya göre o kişilere limit seçenekleri belirleyebilir.
Kişi dilerse hangi tarife uygunsa kendisine o tarife üzerinden İstanbul Kartı satın alabilir.
Burada şu ayrımı yapmak çok önemli.
Asgari ücret alan bir insanın, 10 bin tl maaş alan bir insana göre aynı ulaşım hak ve seçeneklere sahip olması adil değildir. (bence)
İBB ULAŞIM GELİŞTİRME VAKFI
Maalesef böyle şeylere karşı olduğumu belirterek, böyle bir şeye ihtiyaç olduğunu da düşünüyorum. Ulaşım hayatımızda ki en önemli dönüm noktası. Vergi veriyoruz doğru fakat bazı durumlarda ise kumbaradan para çıkarmamız gerebilir. İşte bu durumda ulaşım adına geliştirme vakfı kurarak, bunu ibb bazında olan iştiraklere yayabiliriz. Yani; aldığımız Hamidiye su’dan vakfa kesinti olsun.
Veya ibb ulaşım adına bağış kutusu geliştirebilir ve bunu online portala dökebilir. Dileyen herkes ulaşımın sürdürülebilir olması açısından bu kuruma yardım edebilir.
Kişiler gerek duyduğunda ise İstanbul kart yükleme noktalarında sunulan ”İBB bağış yapmak” ister misiniz sorusuna 1 lira bile olsa bağış yaparak bu hakkını kullanabilir. Bu durumda kişilere zoraki baskılama yapmak yerine, tercih etme hakkı sağlamak iyi bir izlenim olacaktır.
Çünkü ulaşım herkesin, her kesim kullanıyor. Şahsen ben bu durumda yardımların artacağını düşünüyorum.
En kısa nasıl gidebilirim?
Çoğu insanlar ulaşım araçlarını bilinçsizce ve fütursuzca kullanıyor. Hangisi gelirse ona bineyim mantığı doğru bir mantık değil. Bu başta da belirttiğimiz gibi arz talep dengesini oluşturur. Bunu hafifletmek için şöyle bir sistem geliştirilebilir. Kişi beklediği otobüse binmeden önce otobüs doluluk olanlarını telefondan görebilir. Binip binmeyeceğine otobüs gelmeden karar verebilir. Bu kararla birlikte binip binmeyeceğini sisteme bildirerek, binmeyeceğini garantilemiş olur.
Yani kolay bir uygulama ile kimin hangi otobüse binip binmeyeceği otobüs gelmeden önce belirlenir. Kullanıcılar bineceği hatlı otobüsü seçebilir ve ona göre ulaşım veri tabanı bilgisi toplanır. Bu bilgiler neticesinde kullanıcılara daha farklı ulaşım rotasyonu algoritması da geliştirilebilir.
Tabi bu sistem şu an toplumumuz için hayal aşamasında olsa bile eğitim sistemini genişlettiğimiz taktir de uygulanması mümkün olabilir. Başta ne demiştik, eğitim, bilinç, teknoloji.
Çözüm ne? en kısa nasıl gidebilirim sorusunun cevabını bugün google haritalar uygulaması veriyor fakat bunu kullanan sayısı az. Bir yere gitmeden önce mutlaka google haritalar kısmında ki ulaşım aracını belirleyin ve ona göre rota belirleyin. Oradaki algoritma size hangi hatlı otobüslere binmeniz gerektiğini söylüyor.
İBB’nin ise üzerine düşen sorumluluk; Tüm ulaşım ağlarında bunu reklamlarla insanlara bildirmek, öğretmek. Bunu modyo tv ile yapmak bile mümkün.
AÖF ve ulaşım kartı
Bugün AÖF’te okuyan kişilere hala öğrenci kullanım hakkı veriliyor. Bu sistem yanlış. Bu sistemin yanlışlıklarını asgari ücretlinin 275 TL’sine yüklemek de doğru değil. Burada gelir adaletsizliği unsuru ön plana çıkıyor. Aöf sınavlarına giren oranları o sınava giren kişilere araştırdığınızda sistemin bu açıklığı da burada çıkıyor. İBB’ bunun önüne geçebilirdi. Fakat böyle bir şeyi engellemek yerine, 35/100 zam yapmak, bu işin çalıştayını yapmadan kolay kaçmak oldu.
Öğrenci kartı sadece okul ve ev arasında ulaşım sağlanan (örgün) öğretim okuyan kişilere verilmelidir.
Öğretmen ve İstanbul kart
Adil olmak gerekir. Kimsenin ulaşımına uzanmak haddimiz değil bu sebeple öğretmenlerden aktif olduğu süre boyunca 9 ay indirim haklarından yararlansın, geriye kalan 3 ay ise normal tarife üzerinden yararlansın. Bu 3 ayı ayrımcılık değil, İBB ulaşımına da bağış olarak katkı sağlanmasıdır. İBB böyle bir şeyin çalıştayını yapabilirdi.
Zam yapmak yerine..
Bakım ve ulaşım giderleri
Her büyük firmada satın alma departmanı vardır değil mi? Büyük olduğu için pazarlamada vardır değil mi? Pazarlamanın olduğu yerde ise idari yönetim de vardır.
Özellikle satın alma konusunu baz alırsak, İBB tedarik ve satın alma sürecini iyi yönetebilmesi için stok durumunu da iyi ayarlaması ve yönetmesi gerekir. Bu sebeple alanında pazarlamacısını ve satın almayı çok iyi seçmesi gerekir. Bir yere para kazandıracak en önemli unsur şirket içerisindeki satın almadır. Böyle kişilerle çalışmak ve bu kişileri iyi seçmekte ibb, bakım ve ulaşım giderlerini aza indirgeyecektir.
Geri bildirim
İBB’nin ulaşım sorunu konusunda ”İstanbul halkıyla” bir olması gerekir. Zam yapmamız gerekiyordu demek yerine zam yapmamamız için ne yapılabilirdi demek daha makul. İşte bu sorunun cevabını ulaşım anlamında o yolları en çok kullanan kişiler bilir. Tabi yerindeyse müdavim diyelim biz ona.
Hangi hatların gerekliliği, hangi hatların gereksizliği, hangi hatlarda olması gerekliliğini de yine halk verir. Çünkü bu ulaşım araçlarını masa başınızda çalıştırdığınız yöneticileriniz değil, halk kullanıyor. Böylelikle onlardan fikir ve geri bildirim alma stratejilerinizi çok iyi geliştirmelisiniz.
Böyle bir uygulama zaten var demek farklı bu uygulamanın insanlara ne kazandırdığı farklı. Bu farkı iyi anlamamız gerekiyor. Bu farkın sonuçları geri bildirimlerle, atılan şikayetlerle ortaya çıkıyor. Olumsuz geri bildirimler size işinizi daha doğru yapmanız konusunda direktif verir fakat bunu kötüye kullanırsanız orada işler kötüleşir. Yani bu işi bilen kişiler masa başındakiler değil İstanbul’lu yolculardır.
Yolcular arasında hafiye seçin
Size en çok olumlu geri bildirim sağlayan, olması ve sağlanması gereken şeylerin gerekliliği ile ilgili yanıltıcı ve yanlış olmayan mailler, mesajlar atan. Bununla birlikte sürekli sizlere ulaşım konusunda direktif ve akıl veren, iyi veya kötü eksik bir şeylerden bahseden ve İstanbul hakkını daha rahat ulaşım kullanması için sizlere zamanını ayıran kişileri HAFİYE seçin. Yani ulaşımın muhafızları halk olsun.
Gizli denetçilerle olacak iş değil. Eğer ki gizli denetçilerin yaptıkları işler işe yarasaydı bugün hala otobüsler de klima, sıcak, cam, şoför, durak, koltuk, bilgi panosu bozukluğu gibi şeyler şikayet söz konusu olmayacaktı. Veya aza indirgenecekti…
Bu hafiyelere yaptığı her olumlu geri bildirim / şikayet / öneri sayesinde ödüllendirin. Ücretsiz ulaşım hakkı sağlayın..
Rehber ve gezgin yolcu sistemi olsun
Herkese ibb ulaşım portföyünde olma hakkı tanınsın. Dileyen bu platforma online üye olarak, katkı sağlamak istediği alanları da seçerek orada bir profil oluştursun. Bu profile göre yaptığı işlemler bazında değerlendirilsin ve ödüllendirilsin.
Örnek:
İBB ismek fotoğrafçılık kurslarına giden kişilerin en çok ihtiyaç duyduğu şey ulaşımdır. Çünkü ulaşım; yeni yerler keşfetmenizi sağlar. Ulaşım yeni kişileri tanımanıza ortak olur. Böylelikle ibb fotoğrafçılık ve ingilizce kurslarına giden kişilere farklı ulaşım kullanım hakları tanınsın.
Ayrıca bu kişiler, kayıt olduğu porftöy ile birlikte turistleri bilgilendirme ve gezdirme haklarına tabi olmalı. Bu kişilerin görmüş olduğu (ismek) aracı ile aldığı kurslar sayesinde İstanbul’a turist çekme gibi artıları olsun.
Bu kişiler görmüş olduğu eğitimler sayesinde elde ettiği sosyal statülerden yola çıkarak ”Sosyal medya” aracılığı ile istanbul’u tanıtan kişiler olarak ta adlandırılsın.
Ne kadar çok resim, o kadar güzel istanbul demek. Ve bunun dönüşümü tabi ki turizm…
Yapay zeka ile geliştirilmiş uygulama
Yapay zeka ile geliştirilmiş ibb uygulaması, kullanıcıların hangi rotayı kullandıkları, en çok nerelere gittiğini, nerede indiğini nerede bindiğini ve bununla birlikte online trafik bilgisini de baz alarak nerede yürümesi gerekliliği ile ilgili direktifler verebilecek bir uygulama olursa, kullanıcıya doğru ulaşım konusunda yönlendirmeler yapacaktır. Bu sebeple gereksiz ulaşım kullanımı aza indirgenecektir. Kullanıcılar yapay zeka sayesinde tercih ettiği her doğru güzergah için de yol mili kazanacaktır.
İstanbul halkı ulaşım konusunda bilinçlendirilmeli
Yanlış otobüse binmek, yolcu fazlalığına sebebiyet verir. İstanbul’da her gün binlerce kişi yanlış otobüse binerek yolculuk yapıyor. Bununla birlikte yanlış bildiğini fark edip, gereksiz yere aktarma yapıyor. Doğru yol ve güzergahları için belli bir rotasyon sistemi gereklidir. Yukarıda belirttiğimiz gibi Google haritalar gibi uygulamalar bunu kolaylıkla yapıyor. Fakat google haritaların kullanım ara yüzü zor. İBB bu durumda rotasyon uygulaması sayesinde kullanıcı ev adres bilgilerini girdiğinde, hangi hatlı otobüsün nereden geçtiğini bilecek, görecek. Yani istanbul halkı bu durumda ulaşımı ne kadar bilinçli kullanırsa, o kadar çok yol ve zaman tasarrufu sağlayacak.
Ayrıca ismek gibi eğitim merkezlerinde bu uygulamalarla ilgili olarak düzenli olarak seminer ve bilgiler verilmeli.
Bu yazımızda ”Ulaşıma zam yapmak yerine ne yapılabilinirdi” kısmını okudunuz. Burada yazılanlar tamamen hayal ürünüdür. Bazıları bazı sebeplerden dolayı devre dışı kalabilir, bazıları ise uygulamaya tabi tutulabilir. Bu tamamen deneme yanılma yöntemi ile elde edilebilecek bir durumdur. Bazıları ise çok saçma olabilir.
Sizinde eklemek istediğiniz bir şeyler var ise; bilgi@solargezi.com adresine yazmanız yeterli.
Yayınlayalım…
Okuduğunuz için teşekkür ederiz.
Daha fazla bilgi için blog yazımızı takip etmeyi unutmayın
